top of page

Μήπως έχεις το σύνδρομο του απατεώνα;

Το σύνδρομο του απατεώνα (impostor syndrome) είναι ένας ψυχολογικός όρος που χρησιμοποιείται να περιγράψει τις δυσλειτουργικές πεποιθήσεις που επιβαρύνουν συνήθως ανθρώπους καταρτισμένους και επιτυχημένους, οι οποίοι, ωστόσο, αμφιβάλλουν ιδιαίτερα για τις δεξιότητες και τις γνώσεις τους. Οι άνθρωποι αυτοί φοβούνται μην εκτεθούν και αποκαλυφθεί η υποτιθέμενη ανεπάρκειά τους. Σχετικές έρευνες έχουν αποδείξει ότι περίπου το 70% των ανθρώπων θα αποκτήσουν το σύνδρομο του απατεώνα κάποια στιγμή στη ζωή τους.



Ο όρος πρωτοεμφανίστηκε το 1978 σε έρευνα των Clance και Imes, μετά από συνεντεύξεις με γυναίκες επιτυχημένες, οι οποίες καταλάμβαναν υψηλές επιχειρηματικές θέσεις. Αυτό που βρήκαν είναι ότι οι περισσότερες από αυτές πίστευαν ότι η επιτυχία τους οφειλόταν σε κάποιο τυχαίο γεγονός ή σε κάποιο λάθος! Ουσιαστικά, όσοι υποφέρουν από αυτό το σύνδρομο πιστεύουν ότι δεν αξίζουν την επιτυχία τους.


Υπάρχουν, μεταξύ άλλων, έξι σημάδια που μπορεί να αποκαλύψουν ότι πάσχεις από το σύνδρομο του απατεώνα, τα οποία είναι:

  1. Πιστεύεις πως δεν αξίζεις την επιτυχία σου, αφού θεωρείς πως είναι αποτέλεσμα της τύχης και όχι σκληρής δουλειάς. Αρνείσαι να πιστέψεις ακόμη και άλλους ανθρώπους που επιβεβαιώνουν την επιτυχία σου, λέγοντάς σου πόσο την αξίζεις. Αντιθέτως, την αποδίδεις σε εξωγενείς παράγοντες, αντί να αναγνωρίσεις τις ικανότητές σου.

  2. Είσαι τελειομανής. Ή αναβλητικός. Περιμένεις μέχρι τελευταία στιγμή για να τελειώσεις την εργασία σου; Ή βάζεις περισσότερη ενέργεια και χρόνο από ότι χρειάζεται για τελειοποιήσεις κάτι; Αν έχεις το σύνδρομο του απατεώνα, τα συναισθήματα ανεπάρκειας σε οδηγούν στην τελειομανία ή την αναβλητικότητα. Έτσι, μπορείς να δικαιολογήσεις την επιτυχία σου είτε αποδίδοντάς την στην υπερβολική δουλειά, αν είσαι τελειομανής, είτε στην τύχη, αν άφησες την εργασία σου για την τελευταία στιγμή.

  3. Φοβάσαι ότι θα φανεί ότι είσαι... ψεύτικος. Αν έχεις χαμηλή αυτοπεποίθηση, μάλλον πιστεύεις ότι η επιτυχία σου δεν οφείλεται στο ταλέντο σου αλλά στην τύχη. Η συγγραφέας Μάγια Αγγέλου κάθε φορά που εξέδιδε ένα νέο βιβλίο φοβόταν ότι θα αποκαλυφθεί ότι δεν αξίζει την επιτυχία.

  4. Φοβάσαι την αποτυχία. Νιώθεις ντροπή όταν αποτυγχάνεις; Είναι σύνηθες για ανθρώπους με το σύνδρομο του απατεώνα να έχουν υψηλά επίπεδα άγχους όσον αφορά την αποτυχία. Μπορεί να επαναλαμβάνεις κάποιο λάθος που έκανες στο μυαλό σου γιατί δεν μπορείς να το ξεπεράσεις, πράγμα που μάλλον θα χειροτερέψει το φόβο σου και θα σε κυριεύσει. Ουσιαστικά, πιστεύεις ότι πρέπει να είσαι τέλειος, ο καλύτερος.

  5. Πρέπει να είσαι τέλειος. Σου έχει τύχει να βρεθείς σε κάποιο διαγωνισμό με άλλους ανθρώπους οι οποίοι ήταν τόσο επιτυχημένοι όσο εσύ; Όταν έχεις μάθει ότι πρέπει να είσαι ο καλύτερος, το να βρίσκεσαι μαζί με άλλους οι οποίοι είναι τόσο καλοί όσο εσύ μπορεί να είναι δύσκολα διαχειρίσιμο. Μπορεί να απογοητευτείς από το επίπεδο των ικανοτήτων σου και ίσως να νιώσεις απατεώνας. Ίσως να μειώσεις τον εαυτό σου και να νιώσεις ότι δεν έχεις αρκετό ταλέντο για να μπορέσεις να συγκριθείς με τους υπόλοιπους στο διαγωνισμό.

  6. Συνεχώς συγκρίνεις την επιτυχία σου με αυτήν των άλλων. Ειδικά με αυτών που σου φαίνονται πιο επιτυχημένοι από εσένα. Έτσι, απογοητεύεσαι από τις ικανότητές σου. Συνήθως συμβαίνει γιατί συγκρίνεις τον εαυτό σου με κάποιον που έχει μεγαλύτερη εμπειρία από εσένα. Μπορεί να νιώθεις άσχημα γιατί δεν τα καταφέρνεις εξίσου καλά ή γιατί δεν επιτυγχάνεις παρόμοια αποτελέσματα σαν επαγγελματίας.

Πώς θα αντιμετωπίσεις το σύνδρομο του απατεώνα;

Κατ' αρχάς, χρειάζεται να αναγνωρίσεις τα συναισθήματά σου. Ουσιαστικά, αυτό είναι και το πιο δύσκολο κομμάτι. Από εκεί και πέρα, για να το αντιμετωπίσεις, οφείλεις να μοιραστείς τον προβληματισμό σου με κάποιον που εμπιστεύεσαι και εκτιμάς. Έτσι, θα μπορέσεις να λάβεις μια γνώμη για αυτά που σκέφτεσαι και φοβάσαι. Τέλος, έχει σημασία να επιτρέπεις στον εαυτό σου να προσεγγίζεις με λογικό και ανθρώπινο τρόπο το οτιδήποτε θες να πετύχεις, χωρίς να ψάχνεις το τέλειο, δίνοντάς σου το δικαίωμα του λάθους, αλλά και επιβραβεύοντάς σε απλά και μόνο που ενεργοποιήθηκες για να πετύχεις το στόχο σου.


Πηγές:

Clance, P. R., Imes, S. A. (Fall 1978). The impostor phenomenon in high achieving women: Dynamics and therapeutic intervention. Psychotherapy: Theory, Research & Practice. 15 (3): 241–247. http://mpowir.org/wp-content/uploads/....


Langford, J., Clance, P. R. (Fall 1993). The impostor phenomenon: recent research findings regarding dynamics, personality and family patterns and their implications for treatment. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training. 30(3): 495–501. doi:10.1037/0033-3204.30.3.495.


McAllum, K. (2016). Managing imposter syndrome among the “Trophy Kids”: creating teaching practices that develop independence in millennial students. Communication Education, 65(3), 363–365. Doi: 10.1080/03634523.2016.1177848.


Richards, C. (October 26, 2015). Learning to deal with the impostor syndrome. The New York Times. Retrieved 9 May 2020 from https://www.nytimes.com/2015/10/26/yo....


Sakulku, J., Alexander, J. (2011). The impostor phenomenon. International Journal of Behavioral Science. 6: 73–92. doi:10.14456/ijbs.2011.6.


 

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ: η όποια αναδημοσίευση του κειμένου ή μέρος αυτού χωρίς την έγγραφη συγκατάθεση της συγγραφέως.

Kommentare


Στείλε μου ένα μήνυμα, μοιράσου μαζί μου τις σκέψεις σου

Ευχαριστώ! Σύντομα θα λάβεις μήνυμά μου!

© 2022 created by V. Giakoumatou - Πολιτική απορρήτου

bottom of page